Elektrikli araçlar şu anda Türkiye’de A noktasından B noktasında gitmenin en ekonomik yolu. Üstelik motor gücü 160 kW’yı geçmeyen modeller, normal bir otomobile göre yüzde 70 vergi avantajına da sahip. Ancak, bu sene elektrikli araç satışlarının 60 bin adede dayanması, 2024 yılında rakamın 100 bini aşacak olması yeni ve giderek büyüyen bir sorunu karşımıza çıkardı: Bu araçları kim onaracak? Öyle ki, talep hızla artarken Türkiye’de bu araçları onaracak donanımlı elektrik teknisyeni sayısı yok denecek kadar az. 300 volt ila 800 volt arasında değişen güçlere sahip elektrikli araçlara yapılacak yanlış müdahaleler ise ölümle bile sonuçlanabilir. Uzmanlara göre, yetişmiş eleman sayısı hızla arttırılmazsa, elektrikli araçlarda servis bekleme süreleri can sıkıcı bir hal alacak.
YÜZDE 80’İNDE SERTİFİKA YOK
Ticaret Bakanlığı’nın AB ve STA ülkeleri dışında kalan Çin, Japonya, Güney Afrika, Vietman gibi ülkelerden ithal edilecek elektrikli araçlar için 7 bölgede 20 servisi ‘bizzat’ kurma zorunluluğu, bu alandaki yetişmiş eleman ihtiyacının önemini biraz daha arttırdı. Konuyla ilgili Hürriyet’in sorularını yanıtlayan Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği (OSS) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Özçete, “Şu anda Türkiye’de 22 bin sertifikalı servis var. Bunların sadece 4 bin 500 adedi TS 12047 standartlarına sahip yetkili servis statüsünde. Yani 17 bin 500’ü aslında tamirhane olarak adlandırabileceğimiz işyerleri. Bu 4 bin 500 adet yetkili serviste ise elektrikli araçlardan anlayan teknisyen sayısı oldukça sınırlı” dedi.
‘LİSELERDEN BAŞLAMALI’
“Elektrikli araçların bu kadar hızlı bir şekilde hayatımıza gireceğini hiçbirimiz beklemiyorduk” diyen Özçete, Türkiye’de 100 civarında motor meslek lisesinin bulunduğunu belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:
“Elektrikli araçlar için çok ciddi eğitimler gerekiyor. Ölümle sonuçlanacak vakaların görülmesi muhtemel. Eğitimlerin temeli de okuldan başlıyor. Giderek artan ihtiyaç için mevcut motor meslek liselerinin isminin ve eğitim statüsünün değişmesi çok önemli. Artık buji sökecek ustalardan ziyade yazılımdan anlayacak, optimizasyon yapacak mekatronikçilere ihtiyacımız var ki bunların sayısı yok denecek kadar az.”
NORVEÇ’TEN EĞİTİM ALIYORLAR
Türkiye’de elektrikli araç servisi konusunda en yaygın ağa sahip olan markalardan birisi Bosch Car Service. Ancak, bu şirket bile elektrikli araçlara yönelik yetişmiş eleman sorununu çözmek için kendi bünyesinde dikkat çeken bir yol izliyor. Bosch Otomotiv Yedek Parça Türkiye, İran & Orta Doğu Bölge Direktörü Arda Arslan’ın verdiği bilgilere göre, şirket, bünyesindeki uzmanları elektrikli araçların çok yaygın olduğu Norveç ve Danimarka gibi ülkelere göndererek eğitim aldırıyor. Sonrasında bu eğitimi Türkiye’deki çalışanlarına aktarıyor. “Türkiye’de elektrikli araç sayısının artmasıyla elektrik ve elektronik teknisyenine ihtiyaç da artacak. Her servisin istihdamında ilk etapta en az yüzde 10 artış olacağını öngörebiliriz” diyen Arslan, “Gençlere gelin sizlere eğitim verelim ve bu fırsatı sağlayalım diyoruz” diyor.
4.500
22.000 servis içerisinde ‘TS 12047’ standartlarına sahip yetkili otomotiv servislerinin sayısı 5 bini bile bulmuyor.
59.554
Ekim ayı itibarıyla Türkiye’de trafiğe kayıtlı olan toplam elektrikli otomobil sayısı 60 bine yakın.
%889
Ocak-Ekim 2022’de satılan elektrik otomobil sayısı 4.939 iken bu yılın aynı döneninde satışlar yüzde 889 artarak 48.883 adede ulaştı.
