Gelir İdaresi Başkanlığı, Vergi Kaçıran 4 Bin 95 Mükellefi Tespit Etti
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), e-ticaretin yaygınlaşmasıyla sanal POS sistemleri üzerinden gelir elde eden ancak vergi mükellefiyeti olmayan veya eksik beyanda bulunan 4 bin 95 mükellefin 37 milyar lirayı aşan hasılatını ortaya çıkardı.
Kapsamlı Analiz ve Yüksek Riskli Mükelleflerin Tespiti
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, e-ticaret faaliyetlerinde sanal POS kullanımıyla elde edilen gelirlerin vergi kayıtlarına yansıtılıp yansıtılmadığını belirlemek amacıyla kapsamlı bir analiz gerçekleştirdi. Bu kapsamda, 2020-2024 döneminde sanal POS aracılığıyla gelir sağlayan kişilerin mükellefiyet durumları ve beyanları detaylı şekilde incelendi. Bakanlık veri tabanına iletilen ödeme ve elektronik para kuruluşlarının kayıtları üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda yüksek risk taşıyan mükellefler belirlendi.
Vergiden Kaçan 4 Bin 95 Mükellef
Analizler ve banka verileriyle uyumlu raporlar sonucunda, sanal POS aracılığıyla gelir elde eden ancak hiç gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti olmayan, ya da mükellefiyetine rağmen beyanname vermeyen ya da eksik beyanda bulunan toplam 4 bin 95 mükellef tespit edildi. Bu kişilerin toplamda 37 milyar liralık hasılatı gizlediği belirlendi.
Gizlenen Gelirlerin Olduğu Sektörler
İncelenen sektörler arasında tekstil ve hazır giyim, bilgisayar sarf malzemeleri, telefon ve aksesuarları ile bilgisayar programlama faaliyetleri öne çıktı. Yüzlerce mükellefin bu alanlarda elde ettikleri hasılatları gizlediği kayıtlara geçti.
Yasal İşlemler Başlatıldı
Analizler sırasında, vergi kaydı olmayan bir kişinin 2024 yılında sanal POS üzerinden 2 bin 284 işlem yaparak 67 milyon lira gelir elde ettiği belirlendi. Bu kişi, internet üzerinden perakende bilgisayar sarf malzemesi satışı gerçekleştirirken, hakkında yasal işlemler başlatıldı.
Gönüllü Uyuma Çağrı ve Ceza Mekanizması
Gelir İdaresi Başkanlığı, vergi kayıplarını önlemek amacıyla “gönüllü uyum ve izaha davet” mekanizmasını devreye aldı. Vergi mükellefiyeti olmayan, mükellefiyeti olmasına rağmen beyanda bulunmayan ya da eksik beyanda bulunan kişiler, cezai yaptırım uygulanmadan önce bilgilendirilerek gönüllü uyum için çağrıldı.
Beyanlarını düzelten mükelleflere daha hafif cezalar uygulanırken, çağrıya yanıt vermeyen, beyanname vermekten kaçınan ya da gelirlerini gizlemeye devam edenler hakkında vergi incelemesi ve ceza süreci başlatılacak. Bu süreç, öncelikle e-ticaret gelirlerini gizlediği tespit edilen 561 mükellefi kapsıyor.
‘Ceza Mekanizması Devrede’
Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dijitalleşmenin vergi kayıplarının takibini kolaylaştırdığını belirterek, “Sadece sahada değil teknolojiyi etkin kullanarak da kayıtdışı ile mücadele ediyoruz. Sanal POS ve diğer dijital ödeme sistemleri üzerinden gelir elde edenler, vergisini ödemek zorunda. Mükellefleri öncelikle gönüllü uyum sürecine dahil ediyoruz, uyum göstermeyenler için ceza mekanizmaları devreye alınacak” ifadelerini kullandı.