Ekranlar günlük hayatımıza girmeye devam ettikçe, fiziksel olduğu kadar psikolojik etkileri de tıp camiasında tartışılan bir konu haline geldi. Geçtiğimiz birkaç yıl içinde, telefon ve tablet gibi kolay erişilebilir cihazların özellikle çocukların fiziksel ve ruhsal sağlığı üzerindeki zararlı etkilerini aydınlatmaya çalışan çok sayıda araştırma yapıldı. Bir yaşındaki çocuklara odaklanan yeni bir çalışma, aşırı ekran süresinin iletişim, motor fonksiyonlar ve problem çözme yetenekleri gibi önemli becerilerin gecikmiş gelişimi ile bağlantılı olduğunu ortaya koymuştur.
Kaynak: https://www.slashgear.com/1377555/res…
Çalışmaya göre, “1 yaşındaki çocuklar için daha fazla ekran süresi, 2 ve 4 yaşlarında iletişim ve problem çözme alanlarındaki gelişimsel gecikmelerle ilişkilendirildi.”
Daha açık haliyle, çalışma ekran süresine maruz kalma ile gelişim gecikmeleri arasında kesin bir nedensel bağlantı kurulamadı, ancak test sonuçları ekran süresinin en azından katkıda bulunan bir sorun olabileceğini düşündüren bir model buldu.
Bu çalışma Amerikan Tıp Derneği Pediatri Dergisi’nde yayınlandı.
Araştırmayı yürüten ekip, analizin bir parçası olarak iletişim, ince motor, kaba motor, problem çözme ve sosyal-kişisel becerileri hedef aldı ve daha sonra çalışmanın bir parçası olan 7.097 çocuk arasında gelişim gecikmelerinin belirtilerini değerlendirmek için Yaşlar ve Aşamalar Anketlerini kullandı.
Ekip, dört saat veya daha fazla ekran süresine maruz kalan çocuklarda, gelişim gecikmelerinin iki ve dört yaşlarında iletişim ve problem çözme becerilerini etkilediğini buldu.
Dahası, etkilerin zaman içinde bazı alanlarda ortadan kalktığı görülmekte. Makalede, ‘1 yaşındaki çocuklar için ekran süresi, 2 yaşında ince motor ve kişisel ve sosyal beceri alanlarıyla ilişkilendirildi; ancak bu ilişki 4 yaşında doğrulanmadı’ şeklinde bir açıklama var. Bununla birlikte, çalışma, bir yaşında ekran süresine maruz kalma ile bunun iki ve dört yaşlarındaki gelişim gecikmeleriyle nasıl ilişkili olduğu arasında bir doz-yanıt bağlantısını doğrulayabildi ve açıkça ekran süresinin etkilerini ortaya koydu.
Journal of National Medical College’da yayınlanan bir makalede ise, en özelleştirilmiş eğitim uygulamaları ve oyunlarının bile, insan veliler tarafından verilebilecek türden öğrenme becerileri sunmak için yeterli olmadığı belirtiliyor.
Ekranların ayrıca dil becerilerini, nesne etiketleme ve hafıza zorluklarını güçlendirmeye yönelik mantıksal akıl yürütme becerilerini aşılamak söz konusu olduğunda yetersiz kaldığı söyleniyor.
Ekranlara maruz kalmanın gözle ilgili sorunlara yol açtığını gösteren çok az kanıt olsa da, son yıllarda daha fazla çocuğun dışarı çıkmak yerine içeride ekranlara yapışıp kalmasıyla bir miyop patlaması yaşanmış durumda.
‘Nature dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, Sydney’deki ilk ve orta dereceli okullarda okuyan 4 binden fazla çocuk üç yıl boyunca incelendikten sonra, dışarıda daha az zaman geçiren çocukların miyop olma riskinin daha yüksek olduğu tespit edildi.
Ekran süresi konusu tartışmalı bir konu. Bir yandan, ekranlar eğitim vermek için varsayılan yöntemlerden biri haline geldi, ancak uzmanlar ekrana maruz kalmanın başlaması gereken asgari yaşın ne olması gerektiği konusunda bölünmüş durumda.
Dünya Sağlık Örgütü, iki yaşından küçük çocukların hiçbir şekilde düzenli olarak ekrana maruz kalmamasını ve dört yaşına kadar olan çocuklar için, özellikle de fiziksel aktiviteyle ilgili değilse, ekran süresinin en fazla bir saatle sınırlandırılmasını önermektedir.
Ancak yeni becerilerin öğretilmesi ve edinilmesi söz konusu olduğunda bile, insan dokunuşu işi ekranlara bırakmaktan daha önemlidir.
Önde gelen beyin bilimci Patricia Kuhn UNICEF’e verdiği demeçte, ‘Canlı bir insandan kusursuz bir öğrenme elde edersiniz ancak bir makineden hiçbir şey elde edemezsiniz’ dedi.
Bir ebeveyn olarak çocukların ekran başında geçirdiği süre nasıl yönetilir?
Müdahale ve uyanıklık, küçük çocukların ebeveynlerinin özel dikkat göstermesi gereken iki temel alandır. Avustralya hükümeti tarafından desteklenen Raising Children, iki yaşından küçük çocukların ekran karşısında geçirmesi gereken tek sürenin görüntülü görüşmeler olduğunu belirtmektedir. Ebeveynlere, çocuklarıyla etkileşim halindeyken telefonlarını ve dizüstü bilgisayarlarını uzak tutmaları ve tercihen açık havada olmak üzere gerçek dünya etkinliklerine katılmalarını sağlamaları tavsiye edilmektedir.
